Różnica czasu między Polską a Turcją wynosi +1 godzina przez cały rok.
Ze względu na znaczne równoleżnikowe rozciągnięcie kraju, we wschodnich rejonach słońce zachodzi do 1,5 godziny wcześniej, niż w Stambule, także jeżeli w miesiącach letnich zachód słońca jest wyznaczony na ok. 20:30, to w regionach wzdłuż granicy z Iranem, Armenią i Gruzją będzie to 19:00.
Na terenie Turcji napięcie w gniazdkach wynosi 230V. Gniazdka są identyczne, jak w Polsce.
Turcja słynie z bardzo dobrze rozwiniętej sieci internetowej. Nawet będąc w głuszy, gdzieś pod szczytem Kackar można znaleźć kafejkę internetową.
Turcja jest krajem „napiwków”. Zwłaszcza na wschodzie i północnym-wschodzie zwyczaj ten jest pielęgnowany. Należy jedynie uważać w restauracjach, gdzie zwyczajowo menu nie zawiera napiwków i są one kwestią dobrej woli ze strony klienta. Nie należy chwalić się obsłudze, iż właśnie zamierza się wyjechać w inne miejsce, ponieważ może to spowodować większą kwotę na rachunku.
Turcja jest krajem targowania się. Z dala od centrów turystycznych, na bazarach z tekstyliami, pamiątkami, rękodziełem targowanie się jest „obowiązkowe”. Przed negocjacjami warto zobaczyć, ile dana rzecz kosztuje w sklepie lub skonsultować się z pilotem/przewodnikiem co do prawidłowej ceny. W sklepach, restauracjach, hotelach ceny nie podlegają targowaniu się.
W regionie północno-wschodnim nawet latem w ciągu dnia mogą pojawiać się mgły i opady. Należy zatem mieć ze sobą pelerynę, kurtkę przeciwdeszczową, czy parasol. Teren jest przeważnie górzysty, zatem należy wziąć ze sobą dobre obuwie na wycieczki górskie.
Na rafting ubieramy się w kąpielówki i zabieramy do bagażu podręcznego komplet suchej bielizny i koszul.
W regionie wschodnim bywa, że następują przerwy w dostawie prądu. Warto zatem mieć ze sobą latarkę zwykłą lub czołową.
Zobacz także: Wycieczki do Turcji
Turcja jest krajem stosunkowo bezpiecznym. W Stambule w centrum zdarzają się kradzieże kieszonkowe. Również w Van, zwłaszcza koło twierdzy mają miejsca kradzieże dokonywane przez małe dzieci. W pozostałych regionach poza centrami turystycznymi jest bardzo bezpiecznie.
W regionie północno-wschodnim bardzo często zdarzy się zaproszenie na obiad lub na herbatę przez miejscowych, którzy nie będą oczekiwali żadnych gratyfikacji w zamian. Nierzadko też zdarza się, iż z takiej wizyty wychodzimy z prezentami. Nie należy odmawiać, gdyż jest to bardzo źle widziane. W pozostałych regionach, jeżeli na końcu wizyty zostaniemy obdarowani, ale pojawi się sygnał do jakiejś gratyfikacji, należy odstawić prezenty, podziękować i wyjść.
W regionie północno-wschodnim panuje także moda na wspólne zdjęcia. Wówczas pojawia się prośba, aby wysłać je na adres mailowy lub pocztą na wskazany adres. W pozostałych regionach nie należy robić zdjęć osobom w ubiorze i wyglądzie religijnym. Zwykle o tym, czy ktoś jest religijny, czy nie, świadczy długa przystrzyżana broda oraz spodnie z szerokimi nogawkami, a u kobiet pełne zakrycie ciała hidżabem, zwłaszcza czarnego koloru.
Podróżni wybierający się do regionów wschodniego i północno-wschodniego powinni nosić spodnie zakrywające kolana. Kobiety w regionie wschodnim w miejscach publicznych powinny założyć ubranie zakrywające ramiona oraz kolana. W regionie północno-wschodnim kobiety mogą mieć odkryte ramiona i kolana. Na terenie całego kraju zaleca się, aby kobieta sama nie podróżowała, zwłaszcza nocami.
W Turcji obowiązuje restrykcyjne prawo antynarkotykowe, należy więc unikać sytuacji, w których moglibyśmy mieć z nimi kontakt. Dotyczy to zwłaszcza regionu północno-wschodniego.
W Turcji obowiązującą walutą jest Lira Turecka (TL). 1 stycznia 2005 r. nastąpiła denominacja Tureckiej Liry w stosunku 1:1 000 000. Pojawiła się Nowa Turecka Lira (YTL). Stare banknoty wyszły z użycia 31 grudnia 2006 r. Także do 31 grudnia 2008 r. w użyciu były wyłącznie banknoty przedstawiające Mustafę Kemala Ataturka. Od 1 stycznia 2009 r. równolegle wprowadzono nowe, trochę mniejsze banknoty przedstawiające również inne postacie ale zachowujące kolorystykę Nowej Tureckiej Liry. Oba rodzaje banknotów obowiązują obecnie. Powrócono także do skrótu waluty TL.
Lira Turecka dzieli się na 100 kuruszy. W obiegu są monety kuruszowe i 1 TL. Banknoty są o nominałach 1 TL, 5 TL, 10 TL, 20 TL, 50 TL i 100 TL.
Liry tureckie od jakiegoś czasu są dostępne w wielu polskich kantorach, ale nie we wszystkich. Kurs z kwietnia 2012 r. – 1 TL = 1,92 zł. Posiadacze EUR, USD, GBP oraz innych walut mogą wymienić je na Liry Tureckie w kantorach na lotnisku bądź w kantorach na miejscu, które zwykle prowadzą sprzedaż bezprowizyjną. Wymiana w bankach wiąże się z koniecznością stania w kolejkach, a także obciążona jest 8% prowizją od transakcji.
W dużych miastach w większości sklepów płatności można dokonywać kartą (płaską bądź wypukłą), na wschodzie i na północnym – wschodzie lepiej jest mieć ze sobą wystarczający zapas gotówki, ponieważ nie zawsze w pobliżu można znaleźć np. pocztę, czy bank, a także nie we wszystkich sklepach można dokonać płatności kartą.
Ponadto należy pamiętać, że w przypadku trekkingu i pobytu na terenach oddalonych od większych ośrodków będziemy mieli poważne problemy z wymianą waluty, wypłatą pieniędzy z bankomatu lub użyciem karty. Dlatego zawsze należy mieć przy sobie gotówkę, najlepiej w mniejszych nominałach.
W Turcji karty bankomatowe i kredytowe są obsługiwane przez wszystkie sieci funkcjonujące w Polsce i w Europie.
Śniadania w hotelach są z reguły serwowane w postaci stołu szwedzkiego.
Podczas pobytu w Turcji w warto spróbować:
• Zupa z soczewicy – narodowa zupa Turków i wszystkich ludów mieszkających w granicach Turcji, posiada żółtawy podobny do bulionu kolor przechodzący w pomarańczowy, nie jest podawana na ostro, zupę przed spożyciem należy skropić świeżym sokiem z cytryny.
• Adana Kebap – są to dwa podłużne bloki z mięsa jagnięcego z potężną dawką ryżu i warzyw, przyrządzane na ostro)
• Pide – turecki odpowiednik pizzy, tyle że w kształcie dwóch złożonych trójkątów i o wiele bardziej sycące, niż pizza klasyczna)
• Pilav (ryż z orzechami – traktować bardziej w formie przekąski, do dostania w każdym miejscu, przyrządzany na szybko)
• Kofte – kotleciki z mięsa wołowego lub baraniego przyrządzane na naszych oczach. Najostrzejszą odmianą jest Cig koftesi pochodzący z Diyarbakiru. W pozostałych regionach lokalne odmiany.
• Oralet suyu lub Kusburnu suyu – oranżada o smaku pomarańczowym lub wiśniowym podawana na gorąco jak herbata. Napoje charakterystyczne dla regionu północno-wschodniego Turcji.
• Kawa – przyrządzana na 5 różnych sposobów. Najmniej słodki zwany „sade” to jednocześnie najbardziej słodka kawa w standardach europejskich.
• Herbata – przyrządzana na milion różnych sposobów, na wschodzie bardzo często podawana do posiłków bez ograniczeń. Herbata pochodzi z regionu Rize. Jest dużo mocniejsza, niż pita w Polsce, czy w Europie. Wymaga przynajmniej dwóch kostek cukru, aby delektować się jej smakiem.
• Borek – francuskie ciasto faszerowane kozim serem, przyprawami, kapustą lub na słodko jak Laz bodegi – odmiana spotykana w północno-wschodniej Turcji.
• Pismaniye – chałwa w kształcie kulek wyglądających jak wata cukrowa. Produkowana w Stambule i w Malatyi. Dostępna w smaku waniliowym i kakaowym. Świetny prezent z podróży dla znajomych.
• Oprócz tego tysiące innych słodyczy, na których Turcja stoi…
Podczas pobytu proponujemy Państwu noclegi w hotelach 3* w pokojach 2-osobowych twin (z 2 osobnymi łóżkami).
Pierwszy etap podróży to przelot z Warszawy do Stambułu (2,5 godziny).
Następnie przelatujemy tureckimi liniami wewnętrznymi do Van (2 godziny). Na miejscu korzystamy ze środków komunikacji publicznej (Stambuł), głównie z szybkobieżnego tramwaju. Potem korzystamy z wynajętego autokaru.
Dzienne pokonywane odległości nie będą przekraczały 150 km, z wyjątkiem odcinka Dogubayazit – Ani – Erzurum (400 km).
W Turcji nie są wymagane żadne szczepienia ochronne. Zalecane jest jednak zaszczepienie się przeciw żółtaczce typu A i B.
Turcja generalnie nie jest krajem o odmiennej florze bakteryjnej z wyjątkiem regionu południowo-wschodniego. Jednak ze względu na to, iż kuchnia turecka należy do kuchni ostrych z powodu używania dużej ilości przypraw, a także oleju należy zabrać ze sobą leki przeciw biegunce.
Wodę na wybrzeżu i na Płaskowyżu Anatolijskim zawsze należy pić butelkowaną. W górach w regionie północno-wschodnim dopuszcza się możliwość picia wody bezpośrednio ze strumieni górskich.
Zalecamy wziąć ze sobą standardowy zestaw leków: środki przeciwbólowe, dezynfekujące, tabletki na ból gardła i przeziębienie oraz przeciw biegunce. Mogą przydać się również chusteczki odświeżające, plastry, opaski usztywniające, bandaże i antybiotyk . Nie należy zapominać o zabraniu ze sobą leków, które stale Państwo przyjmują. Wszystkie leki, które są dostępne w Polsce można nabyć również w Turcji po takich samych cenach.
Woda w Jeziorze Van ma 14% stężenie sodu i wobec tego zachowuje się jak proszek do prania albo jak rozpuszczone mydło. Osoby z uczuleniami powinny powstrzymać się od kąpieli lub zabrać ze sobą stosowne kremy ochronne.
Obowiązkowo należy zaopatrzyć się w krem przeciwsłoneczny z filtrem co najmniej 30. Proszę również pamiętać o niemniej ważnym nakryciu głowy i okularach przeciwsłonecznych.
Turcja jest krajem gór rozciągniętych równoleżnikowo. To powoduje, iż na wybrzeżu morskim mamy do czynienia z klimatem łagodnym, gdzie zimą jest pochmurno i deszczowo, a temperatury nie spadają poniżej +10°C, a latem jest słonecznie, ale wilgotno i parno, a średnie temperatury wahają się między +30°C a +35°C (nie rzadko przekraczają w południe +40°C).
Inaczej jest na jałowym i stepowym Płaskowyżu Anatolijskim. Panuje tam większa roczna amplituda temperatur. Pogoda jesienno-zimowa zaczyna się wcześnie i szybko już w połowie września, kiedy możemy spodziewać się pierwszych opadów śniegu. Zima wewnątrz kraju trwa zwykle do końca marca i charakteryzuje się bardzo niskimi temperaturami (w Erzurum – zimowej stolicy kraju słupek rtęci spada niekiedy do -40°C). Za to latem słońce operuje niemal 12 godzin dziennie, panuje zdrowy suchy klimat z temperaturami dochodzącymi do +35°C. W połowie września noce stają się chłodne z temperaturą spadającą poniżej +5°C (w regionie Araratu i Erzurum możliwe już przymrozki).
Region północno- wschodni posiada odrębną charakterystykę. Przez cały rok jest tam wilgotno i możliwe są opady. W górach często panuje mgła, która jednak dodaje niesamowitego uroku podczas trekkingów. To również sprawia, iż jest to najbardziej zadrzewiony i zielony region kraju. Temperatury w okresie późnowiosennym oscylują między +15 a +20°C i należy spodziewać się obfitych deszczy, zwłaszcza w górach. Latem temperatury oscylują w granicach +25°C i mogą zdarzyć się mgły i przelotne deszcze. Od połowy września zaczyna się jesień z regularnymi opadami, a w górach opadami śniegu, temperatura na wybrzeżu cały czas waha się w granicach +20°C, natomiast w górach często spada poniżej +10°C w dzień i możliwe są przymrozki w nocy. Zima na wybrzeżu czarnomorskim jest deszczowa, ale z temperaturami z przedziału 10 – 15°C.